Het motto van de 110de editie is “God trekt mee met zijn volk”, een slagzin die nauw aansluit bij het motto van het pausbezoek aan ons land: “Hoopvol onderweg”. In zijn boodschap voor de Werelddag legt paus Franciscus een verband met de Bijbelse exodus. “Net als het volk Israël in de tijd van Mozes vluchten migranten vaak voor onderdrukking en aanvallen, voor onzekerheid en discriminatie, voor een gebrek aan ontwikkelingsperspectieven. Net als de Israëlieten in de woestijn stuiten migranten op veel obstakels op hun weg: ze zijn uitgeput door dorst en honger; ze zijn uitgeput door ontberingen en ziekte; ze worden verleid door wanhoop.”
Metgezel
Er is echter ook hoop. “Veel migranten ervaren God als een metgezel, een gids en een anker van verlossing. Ze vertrouwen zich aan Hem toe voordat ze vertrekken en wenden zich tot Hem in tijden van nood. Ze zoeken troost bij Hem in tijden van wanhoop”, merkt Franciscus op. “Hoeveel Bijbels, evangeliën, gebedenboeken en rozenkransen vergezellen de migranten op hun reizen door woestijnen, rivieren, zeeën en over de grenzen van alle continenten!” voegt de paus eraan toe, die ook vaststelt dat “dankzij Hem er goede Samaritanen langs de weg zijn”.
“Ik was een vreemdeling en jullie namen mij op.”
Franciscus herinnert er meteen aan dat een ontmoeting met migranten “ook een ontmoeting is met Christus”. Hij verwijst daarvoor naar de werken van barmhartigheid zoals de evangelist Mattheüs die beschrijft in het 25ste hoofdstuk van zijn evangelie. Daarin komt het Laatste Oordeel aan bod, waarin Christus duidelijk zegt: “Alles wat jullie gedaan hebben voor een van de geringsten van mijn broeders of zusters, dat hebben jullie voor Mij gedaan.” En heel specifiek: “Ik was een vreemdeling en jullie namen mij op.”
Opvangcrisis
Die aanmaning valt bij Europese leiders, ook bij hen die zweren bij “christelijke waarden”, steeds meer in dovemansoren. Uit electorale angst voor – of na een verkiezingsoverwinning van – populistisch rechts worden overal in Europa halsoverkop maatregelen genomen of aangekondigd om misnoegde kiezers een gevoel van veiligheid te geven. Deze maand voerde Duitsland aan al zijn grenzen opnieuw grenscontroles in en stelde de Nederlandse regering op een trumpiaanse manier “het strengste asielbeleid ooit” in het vooruitzicht. Het idiote idee van de vorige conservatieve Britse regering om asielzoekers over te vliegen naar Rwanda is inmiddels door de nieuwe Labourregering afgevoerd.
In ons land is het even afwachten wie de portefeuille Asiel en Migratie in de nog te vormen federale regering in handen zal krijgen. Uit een rapport van begin juni van zeven organisaties – waaronder Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Artsen zonder grenzen en Caritas International – over het niet-opvangbeleid van de Belgische overheid blijkt in welke mate het Bijbelse “herbergen van vreemdelingen” dode letter blijft voor de politieke verantwoordelijken in ons land. Duizenden, vooral alleenstaande asielzoekende mannen wachten nog altijd op een opvangplaats en belanden niet alleen in Brussel op straat.
Veroordelingen
De paus zal tijdens zijn verblijf niet alleen een ontmoeting hebben met de slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk, maar ook met enkele vluchtelingen die begeleid werden in het kader van transculturele traumazorg. Het gesprek zal plaatsvinden zonder publiek en zonder media. Of een ontmoeting voor het oog van de camera de harten van politici zou kunnen helpen ontdooien, is maar de vraag. Veroordelingen door Belgische rechtbanken of door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens van het Belgische niet-opvangbeleid hebben alvast nauwelijks effect gehad.
Meer opinies van
Ludwig De Vocht
