08-9 Massacre des Innocents, Leon Cogniet, 1824 (Wikipedia)

Massacre des Innocents, Léon Cogniet, 1824. © Wikipedia

“Bijbels geweld behelst vaak geen daden, maar woorden”

In kerstliederen bezingen christenen een Bijbels visioen van vrede dat in Jezus werkelijkheid zou zijn geworden. Dat neemt niet weg dat in veel Bijbelteksten de realiteit van het geweld in allerlei toonaarden aanwezig is, vaak zelfs in verband met God. Oudtestamenticus Hans Ausloos en nieuwtestamenticus Geert Van Oyen werpen graag hun exegetisch licht op dat spanningsveld, vooral nu Jezus’ geboortegrond voor de zoveelste keer gebukt gaat onder oorlogsterreur.

“Jammer genoeg gebruiken politieke en religieuze leiders vandaag nog de Bijbel om geweld te legitimeren”, stelt Hans Ausloos vast. “Een voorbeeld daarvan is een uitspraak van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Toen die op 28 oktober een nieuwe fase van de oorlog tegen Hamas in Gaza aankondigde, citeerde hij uit Deuteronomium: ‘Gedenk wat Amalek u heeft aangedaan.’ Wat hij besloot met: ‘En dat doen we ook.’ De Amalekieten terroriseerden de Israëlieten tijdens de uittocht uit Egypte. Netanyahu lijkt Hamas te vereenzelvigen met die oude vijanden. Wie met de Bijbel vertrouwd is, zoals ongetwijfeld een groot deel van Netanyahu’s achterban, kent bovendien de dreigende woorden die God in de mond worden gelegd in het eerste boek Samuël: ‘Sla de Amalekieten neer en wijd alles wat hun toebehoort aan de vernietiging; spaar hen niet, maar dood iedereen, mannen en vrouwen, kinderen en zuigelingen, runderen en schapen, kamelen en ezels.’ Netanyahu heeft de verwijzing naar Amalek niet toevallig gekozen. In dat soort politieke context functioneert de Bijbel als Woord van God vaak op een hoogst problematische manier.”