Daar, daar is as

Ieder jaar opnieuw bezoeken we met studenten Auschwitz. Ieder jaar staan we in Block 4 voor de urne waarin de as van slachtoffers wordt bewaard. De geïnteresseerde toerist die Auschwitz bezoekt, wordt verward door de aanwezigheid van deze urne. Dit is geen gewoon museumobject. Dit is de dood, verzameld in de leegte van een kruik. Zoals de onovertroffen woordkunstenaar Jacques Derrida schreef: “Il y a là Cendre.” In een merkwaardige tekst (Feu la cendre, 1987-2020), vergezeld van een geluidsopname, overweegt de Frans-Joodse filosoof de zeggingskracht van deze woorden, die hem meer dan vijftien jaar betoverd hebben. Hij speelt bloedernstig met de gelijkluidende uitspraken “il y a la cendre” en “il y a là Cendre”.

Verloren tijd
De as is nooit hier, maar altijd daar. Als toerist staan we steeds op een onheuglijke afstand. De gruwel is daar. Wij blijven afgeschermd (desnoods via een gsm-fotoscherm) van het ware gebeuren. Wij zijn er nooit persoonlijk bij aanwezig. Na ruwweg tachtig jaar kijken we naar een object uit een verloren tijd. De doodse as behoort niet tot de wereld van onze gedeelde levenservaringen. Nog honderd jaar verder en we besteden er misschien geen aandacht meer aan.

Verder lezen?

Log in op uw Tertio account en lees meteen verder

Nog geen abonnee? Koop makkelijk en veilig uw abonnement op onze website.
Enkel digitaal lezen? Neem een digitaal abonnement en lees meteen verder.
Of maak een Tertio proefaccount aan en lees 1 maand gratis online!