De wereld van morgen

Het was een enge zomer. De allesverslindende bosbranden, de verzengende temperaturen, het opwarmende oceaanwater, de orkanen en modderstromen. De klimaatverstoring ontkennen is niet langer mogelijk. We kunnen letterlijk geen kant meer op zonder de impact aan den lijve te ervaren. Die vaststelling kan makkelijk het gevoel geven dat we machteloos staan en dat het allemaal te laat is. Cynische krachten schakelen een versnelling hoger om te graaien, te plunderen en te ontginnen nu het nog kan: aandeelhouders die snel nog hogere winsten willen opstrijken uit fossiele brandstoffen; ongerept woud, met al wat erin leeft, dat moet verdwijnen voor alweer nieuwe olieboringen. Overbevissing van met uitsterven bedreigde soorten. Plundertochten naar kostbare grondstoffen, die oorlogen aanwakkeren en nog meer mensen op de vlucht jagen. Maffia’s aan de macht. Redenen te over om moedeloos te worden.

Verwondering
Zoveel onheil is echter ook een wake-upcall die ons in beweging kan zetten om ervoor te zorgen dat niet die sinistere krachten de toekomst bepalen. Of zoals Jim Skea, de nieuwe voorzitter van het IPCC- klimaatpanel, het bij zijn aanstelling formuleerde: “We willen benadrukken dat mensen hun toekomst in eigen handen hebben.” Het is aan ons, in dit tijdsgewricht, om actief weerwerk te bieden en te bouwen aan een ander beschavingsmodel dat de aarde niet langer ziet als een voorraadkamer die naar hartenlust kan worden geplunderd, maar als bron van leven die respect verdient. Gedragen we ons als homo sapiens of als homo demens? Rachel Carson, de mariene biologe en auteur van Silent Spring (1962), het boek waarin ze het grootschalige gebruik van bestrijdingsmiddelen aanklaagt en waarmee ze de politiek wakker schudde en de milieubeweging op gang bracht, zag in de verwondering de verlossende kracht voor een andere relatie met alles wat leeft. De wereld van een kind is vol verwondering en opwinding. Helaas gaat die in het opvoedingsproces verloren en wordt ze bedolven onder verveling en ontgoocheling en vervreemden we van de bronnen van onze kracht, aldus Carson. Laat ons daarom opnieuw de verwondering cultiveren, vindt ze.