Gemoedsrust
Dat is natuurlijk geen absoluut antwoord, maar wel het enige criterium waarover wij beschikken. Een geweten moet natuurlijk gevormd worden door vrije mensen die oprecht zoeken naar de waarheid en de gerechtigheid, die het algemeen belang vooropstellen en niet alleen dat van zichzelf, zijn of haar partij, groepje, ‘stam’ (ook bij ons), land en andere. Die vorming houdt ook voortdurende, dagelijkse zelfbevraging in. Deed ik het goede vandaag? Het is levenslang bijleren. Ik voeg eraan toe: weinigen zijn helden of heiligen. Ik ook niet.Dat alles klinkt idealistisch, zeker in een wereld waarin vandaag blijkbaar de gewetenloosheid steeds meer overheerst. Het kenmerk van elke dictator is meedogenloosheid. Voor hem (want het zijn bijna altijd mannen) is de tegenstander een vijand en geen straf mag minder zijn dan de dood. Ik vraag mij af of dictators nog gemoedsrust kennen. Is het naïef die vraag te stellen? Gebiedt de realpolitik dit dodelijk cynisme gewoon als een fact of life te zien? Wat laten dictators na? Hun macht verdwijnt met hun dood. Het grondgebied dat zij veroverd hebben op de graven van honderddduizenden doden kan en zal vroeg of laat verloren gaan. Het sovjetrijk van Stalin bestaat niet meer. Het is met het kleinere Rusland honderd miljoen mensen kwijtgeraakt. Het communisme zelf is morsdood. Trouwens, wat betekent vandaag die heroverde verschroeide aarde? Puin. 

Verder lezen?

Log in op uw Tertio account en lees meteen verder

Nog geen account? Neem een digitaal abonnement en lees meteen verder.
Of maak een Tertio proefaccount aan en lees 1 maand gratis online!