“Sinds ik mijn joodse erfenis kan beleven zonder mijn christelijke traditie te hoeven afzweren, voel ik me herboren”, zegt Ingrid Weinberger. © Unsplash

Geboren uit joods-christelijke alchemie

Je familiegeschiedenis optekenen kan helend zijn, maar als het boek ook niet-betrokken lezers tot de laatste pagina weet te boeien, verdient het een plek op het nachtkastje. In Samuels dochter gaat Ingrid Weinberger, de jongste dochter van een joodse Holocaustoverlever en een katholieke moeder, op zoek naar verzwegen verhalen, haar complexe identiteit en zielenrust. De lezer ontdekt, leeft mee en blijft voldaan achter.

Wie de literaire productie van de jongste tijd overschouwt, kan niet om de opvallende aanwezigheid van familieverhalen rond de Tweede Wereldoorlog, collaboratie, verzet en de Holocaust heen. We zijn tachtig jaar na de gruwel, de tijd van een mensenleven. Wat maakt dat kinderen en kleinkinderen zich zo talrijk aan minutieus bronnenonderzoek zetten en in de familieherinneringen duiken om de sluier van een toegedekt verleden te halen? Zijn het de onzekere tijden, de dreiging van een Derde Wereldoorlog, de behoefte om in het reine te komen met een onverwerkt verleden, de groeiende aandacht voor identiteit? Ook Ingrid Weinberger (1966) kon niet aan de lokroep weerstaan. Wortels wis je niet uit, aan je identiteit ontsnap je niet, ondervond ze. Onder het motto “wie vergeet, is gedoemd te herhalen” gaat Weinberger na de dood van haar ouders op zoek naar verhalen en naar de waarheid voorbij de feiten. Ze wil weten wie haar vader was om te weten wie ze zelf is. Uit nood aan tastbare, zintuiglijke herinneringen reisde ze zelfs naar het Oekraïense – ooit Tsjechische – geboortedorp van Samuel, naar Auschwitz en naar Israël.