6.-Prosper-De-Troyer-Jesus-et-les-autres

Prosper de Troyer, Jésus et les autres, 1933. © rr

Kunst tegen transcendente dakloosheid

In het Prentenkabinet van het KMSKA kun je in het kader van het stadsfestival Barokke Influencers het kunstgenootschap De Pelgrim uit het interbellum (her)ontdekken. Die beweging was een kort leven beschoren, maar fascineert door haar avant-gardistische poging om moderniteit en geloof te verenigen.

Avant-garde is een breed begrip dat slaat op een omslag in het denken over kunst in het begin van de vorige eeuw vanuit een gevoel van onbehagen tegenover de heersende cultuur. Avant-gardisten experimenteerden met een verscheidenheid aan kunstvormen en technieken om iets nieuws tot stand te brengen. Dat wordt uitvoerig onderbouwd met theorieën over de betekenis van kunst als manier om de wereld te veranderen. Aanvankelijk bleken hun werken nauwelijks te slijten – er hangt bijvoorbeeld geen enkel werk van Wassily Kandinsky in een Belgisch museum. Het is daarom verrassend dat een reeks Vlaamse katholieke kunstenaars elementen uit de avant-garde adopteerde om een nieuwe christelijke kunst te scheppen. Ook zij startten vanuit onvrede met de samenleving, maar voegden aan de avant-garde de gelovige dimensie toe. Die koppeling zou een tegengif bieden tegen de zinloosheid die de samenleving bedreigde doordat ze aan ‘transcendente dakloosheid’ leed, zoals de Antwerpse jezuïet Leonce Reypens – de grote geestelijke inspirator van De Pelgrim – het stelde. Ze hoopten zo ook het moderne denken en het geloof te verenigen.