Luisteren is werken

Luisteren doen we de hele dag. We luisteren naar het nieuws, naar collega’s tijdens een vergadering, naar muziek, naar de kinderen die vertellen wat er op school is gebeurd, naar geluiden in de natuur tijdens een boswandeling, naar onze eigen gedachten en gevoelens. Zelf luister ik graag naar podcasts. Ik ben geabonneerd op een hele serie interessante programma’s. Objectief gezien zijn ze zonder meer boeiend, maar toch stel ik vaak vast dat er mij van alles ontgaat. Ik heb de woorden wel gehoord maar ze zijn niet binnengekomen. Luisteren is niet iets wat je zo maar eventjes erbij neemt. Luisteren vraagt aandacht. Luisteren is werken.

Je eigen gelijk
Terwijl ik luister naar een podcast, ben ik tegelijk met andere dingen bezig. Ook aardappelen schillen vraagt echter concentratie. Bovendien kan een woord uit de podcast persoonlijke herinneringen oproepen die met mijn aandacht aan de haal gaan. Worden er argumenten genoemd die ingaan tegen mijn eigen overtuiging, dan verslapt mijn interesse. Wat mijn persoonlijke mening versterkt krijgt dan weer gemakkelijk de volle aandacht. De bijna onbeperkte keuze op het internet, samen met de inkapselende werking van de algoritmes van de sociale media, versterken deze dynamiek. Ik hoor nogal vaak wat ik wil horen. Ik stel vast dat ik spontaan minder luister naar gesprekken met ‘tegenstanders’. Zeg nu zelf, het is toch leuker te luisteren naar wie je bevestigt in je eigen gelijk? Ja, ik weet het wel: de waarheid is niet wit of zwart. De waarheid ligt ergens in het midden, in een van die talrijke grijstinten. Dat is lastig.