Voortschrijdend inzicht of oude wijsheid?
Voor twee onderwerpen gold tot voor kort in Vlaanderen een bepaalde orthodoxie: christendom, zo werd ons met een megafoon voorgehouden, is passé en goed onderwijs gedijt slechts op maat van de leerling met de leerkracht als coach. Vorige week bekeek ik een uitzending over een successchool in Birmingham. De leerkracht stond vooraan, ze hield zowaar driloefeningen, de directie sprak van excellentie, eiste vakkennis van de leerkracht, die op haar beurt aandacht van haar leerlingen eiste. In de studio volgde een gesprek met een onderwijsexpert en een koepelverantwoordelijke. Zij toonden zich enthousiast en wilden die pedagogische aanpak naar Vlaanderen overplanten. Naar aanleiding van hun nieuwste boeken, die over geloof en christendom gaan, las ik vorige week boeiende gesprekken met Kristien Hemmerechts en Christophe Vekeman. Zij spraken over de menselijke eindigheid en meenden dat de mens zich geen God mag wanen, maar evenmin een onbetekenende mierensoort is. Voortschrijdend inzicht? Ik voelde een vorm van instemming, maar tegelijk bekroop me een ander gevoel.
Ondergesneeuwd
Wat ik over het onderwijs hoorde, waren ongeveer dezelfde wijsheden die ik, meer dan een halve eeuw geleden, zelf als leerling had gehoord. Op de terechte vraag van de journaliste of de onderwijsexperts die oude pedagogische wijsheden de laatste decennia niet hadden verketterd, antwoordden de studiogasten heel omzichtig: “Ze waren niet verboden, maar raakten ondergesneeuwd.” Een omfloerste frase om te zeggen dat het lange tijd ‘not done’ was en tegen de heersende tijdgeest inging. Wat ik in de interviews met Hemmerechts en Vekeman las, waren ongeveer dezelfde wijsheden die meer dan een halve eeuw geleden tot de vanzelfsprekende orthodoxie behoorden. Wie ze de vorige decennia in de mond nam, werd verrassend doeltreffend de mond gesnoerd (Hemmerechts heeft er zelf aardig aan meegedaan). De populaire pers noch de kwaliteitskranten besteedden er aandacht aan. Het ging in tegen de tijdgeest.
