Tertio is meer dan een weekblad onder zovele andere. De innerlijke motivatie van wat we deden en doen, is iets te betekenen voor de christelijke gemeenschap en de samenleving. Tertio geeft inspiratie en hoop en draagt op die manier bij aan een beter verstaan van elkaars vragen en overtuigingen. Voor gelovigen is Tertio een bron van verdieping en ondersteuning in het zoeken naar een hedendaagse geloofsbeleving. Voor zoekers is Tertio een uitnodiging om de stem van het christelijke mens- en wereldbeeld te ontdekken als een manier om met levensvragen en de grote uitdagingen van deze tijd om te gaan.
Namiddag
De stichters van Tertio inspireerden zich voor de naamgeving op de encycliek Tertio Millenio Adveniente, waarin paus Johannes Paulus II opriep tot een nieuwe evangelisatie in de geest van het Tweede Vaticaans Concilie. Ondertussen is de context snel veranderd. Tomáš Halík spreekt in zijn boek De namiddag van het christendom van een “derde verlichting” om het zingevingsklimaat van onze westerse wereld te karakteriseren. De eerste verlichting gaat over de emancipatie van de rede en de bevrijding van de traditie en de Kerk. In de tweede, vanaf de jaren 1960 van vorige eeuw, staan authenticiteit en zelfverwerkelijking centraal. Nu is er de derde verlichting. Daarin overheerst wantrouwen ten opzichte van het verleden – denk aan woke – en de bevrijding van de overheersing door economische en technologische manipulatie. De facto, stelt Halík, is dit het tijdperk van de kwetsbaarheid omwille van de onmacht die mensen ervaren ten opzichte van de grote wereldproblemen. Er is veel boosheid – ook tegenover de Kerk – en weinig hoop.
Derde oecumene
Halíks antwoord op die derde verlichting is wat hij “de derde oecumene” noemt. Die gaat verder dan de eerste, waar het onder andere over christelijke confessies ging, en de tweede als interreligieuze dialoog. In de derde oecumene worden christenen geappelleerd om in gesprek te gaan met een seculiere cultuur waarin steeds minder mensen behoren tot een confessie of geloof, maar evenzeer op zoek zijn naar een zinvol leven. Ook paus Franciscus spreekt in een brief aan de nieuwe prefect van het Dicasterie van de Geloofsleer over een verandering van perspectief in de verkondiging: “De Kerk moet in gesprek gaan met de mensen van de wereld in een context die ongekend is in de geschiedenis van de mensheid. De Kerk moet groeien in haar interpretatie van het geopenbaarde Woord en in haar begrip van de waarheid, zonder een enkele manier op te leggen om ze uit te drukken.” Je kunt wel spreken van een revolutie in de visie op evangelisatie. De Kerk stelt zichzelf niet meer centraal, maar wel het gesprek met de wereld. De methodiek van de synode over de synodaliteit was daar alvast een voorbode van. Ze vormde een oproep om binnen de gelovige gemeenschap een goed voorbeeld te stellen van dialoog en luisterbereidheid. Die dynamiek zindert ook na in de open manier waarop christenen met andersdenkenden in gesprek gaan.
Ten derde
Tertio betekent letterlijk ‘ten derde’. In deze tijd kan dat staan voor de dynamiek van de ‘derde’ oecumene als antwoord op de ‘derde’ verlichting. Zo kan dit blad zijn unieke positie in het Vlaamse medialandschap verzilveren en verder uitgroeien tot een referentie van wat het christelijke geloof vandaag kan betekenen in de samenleving in gesprek met andersdenkenden. Met die opdracht willen we verder aan de slag.
Onze verjaardag valt op Aswoensdag, het begin van de vasten: een periode die oproept om tot de essentie van het leven te komen. Die essentie wil Tertio telkens weer zoeken. Om het vuur van de hoop smeulend te houden in een wereld die op dit moment al te vaak in ‘zak en as’ zit.
Meer opinies van
Johan Van der Vloet
