07 David_wilkie,_Napoleon en paus Pius VII in _Fontainebleau,_ kopie

David Wilkie, Napoleon en paus Pius VII in Fontainebleau in 1813, 1836.
© Wikimedia / National Gallery of Ireland

Napoleons woelige relatie met de Kerk

Het Concordaat van 1801 tussen Napoleon en paus Pius VII heeft nog steeds gevolgen voor de wedden en pensioenen van de bedienaars van de eredienst. In Napoleon en de paus belicht Pierre Trouillez de voorgeschiedenis en de nasleep van dat concordaat.

Het dieptepunt in de relatie tussen Napoleon Bonaparte (1769-1821) en Pius VII (1742-1823), die paus was vanaf 1800, was de ontvoering van de paus. In 1809 werd Pius VII door Franse troepen vanuit Rome overgebracht naar Savona nabij Genua en in 1812 naar het Franse Fontainebleau. Pas in 1814 kon Pius VII terugkeren naar Rome. “De ontvoeringen lijken het hoogtepunt van een vijandige relatie tussen de wereldleider van de rooms-katholieke Kerk en de keizer van Frankrijk. Maar de arrestatie en verbanning van de paus in 1809 was niet uniek”, schrijft de Brusselse kerkhistoricus-priester Pierre Trouillez (1946) in de inleiding van het lijvige boek over het concordaat. Hij wijst erop dat in 1796 Napoleons troepen Rome al waren binnengevallen en de vorige paus, Pius VI, naar Frankrijk hadden gedeporteerd. Pius VI stierf in 1799 in Valence.