Gevreesd wordt dat barmhartige individuen, Kerken en organisaties als het Leger des Heils gestraft zouden kunnen worden voor hun hulp aan “illegale” mensen. De Nederlandse Tweede Kamer keurde de nieuwe, strengere asielwetten vorige week goed, zij het na vage beloftes dat het allemaal zo’n vaart niet zou lopen. De Eerste Kamer zal de strengere asielwetten pas na het zomerreces bekijken, maar het is niet zeker dat de Nederlandse Senaat ermee zal instemmen.
Mag da?
Ruim twintig jaar geleden leidden uitspraken in de pers van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael (VLD) over hulp aan illegalen ook in ons land tot heel wat ophef. Wie hulp of onderdak verschafte aan personen die illegaal in ons land verblijven, was volgens Dewael strafbaar. Zijn uitspraken werden nadien wel rechtgezet, maar de aap was uit de mouw.
Een aantal Antwerpse vluchtelingenorganisaties lanceerde in maart 2006 een briefkaartenactie met daarop de tekst: “Hulp aan ‘illegalen’: mag da? Ja da mag!”. Tien bekende Vlamingen werden peter en meter van de actie en prijkten met foto op de prenten. De kaarten waren gericht aan de minister en waren op de achterzijde voorzien van de volgende tekst: “Geachte, voor mij is een ‘illegaal’ een mens. Maakt u dan een menselijk beleid?”.
Trumpiaans
Ruim twintig jaar later waait er een extreemrechtse, ijskoude wind door Europa. Voor mensen die geen verblijfsvergunning (meer) hebben, wordt het leven er in onze gewesten niet gemakkelijker op. In Nederland werd door de regering op een Trumpiaanse manier ‘het strengste asielbeleid’ aangekondigd. Omdat het allemaal niet snel en streng genoeg was, trok Geert Wilders van de PVV evenwel de stekker uit de regering-Schoof. De resterende partijen van de van meet af aan broze regeringscoalitie proberen met de kersverse asielwetten, om electorale redenen, de volgelingen van Wilders te bekoren. De komende maanden zal duidelijk worden of die strategie loont.
“Het betonen van barmhartigheid is de dienst die God prefereert”
Het christelijk geïnspireerde Christen-Democratisch Appèl (CDA) van Henri Bontenbal is alvast ronduit tegen de asielnoodmaatregelenwet, die illegaal verblijf van vreemdelingen strafbaar stelt en de hulp aan mensen die illegaal in Nederland verblijven verbiedt. “Dat mensen die hulp bieden strafbaar zijn, is voor ons een totaal onbegaanbare weg”, verklaarde de CDA-leider, die met zijn partij in de oppositie zit. In de Nederlandse pers werd over hulpverleners aan “illegalen” niet alleen – ietwat clichématig – gesproken over de “mensen die een kom soep aanbieden”, ook de kerken werden expliciet genoemd.
Diaconie
Hulp aan de allerzwaksten is nu eenmaal een belangrijk onderdeel van de diaconie, de solidariteit en dienstbaarheid die de gemeenschap van christenen betoont aan kwetsbare mensen. De christelijke naastenliefde en de barmhartigheid zouden in principe “de troefkaart van het christendom” moeten zijn, zo betoogt Emmanuel Van Lierde in zijn pas verschenen tweedelige Handboek diaconie. De ijskoude wind die door Europa waait en die veel kiezers weet te bekoren, dreigt de barmhartigheid die God wil (Matteüs 12, 7) te doen verstarren.
Jezus herinnert in het evangelie van Matteüs tot tweemaal toe aan de uitspraak van de profeet Hosea (Hosea 6,6), die erop wijst dat God geen (brand)offers wil. Het tonen van barmhartigheid is de dienst die God prefereert. Staat het beteugelen van die dienstbaarheid door het eventueel strafbaar stellen van hulp aan “illegalen” niet gelijk aan het beteugelen van die Gods-dienst? En is de vrijheid van gods-dienst geen grondwettelijk recht? Of gaat het alleen om het belijden ervan in woorden maar niet in daden?
Meer opinies van
Ludwig De Vocht
