“Mythen zijn sterker dan wetenschappelijke geschiedschrijving”

De deze week overleden historicus en emeritus hoogleraar Lode Wils (1929-2024) besteedde een groot stuk van zijn leven “aan het schetsen van een correct beeld van wat nu de Vlaamse natie is”. In een van zijn laatste boeken rekende hij af met een aantal hardnekkige mythen. Volgens hem zit België in het dieptepunt van een identiteitscrisis en is het twijfelachtig of ons land in 2030 zijn 200ste verjaardag zal halen. Tertio sprak met hem in 2020.

Het boek Op zoek naar een natie. Het ontstaan van Vlaanderen binnen België is een bundeling van eerder verschenen artikels. Waarom die net nu samen uitgeven?
“De bundeling gaat uit van het idee dat geschiedenis belangrijk is en het heden uitlegt. Het doel is het verleden te ontdoen van gefantaseerde propagandistische verhalen. Het verhaal van hoe de Vlaamse Beweging zich 100 jaar of langer heeft ontwikkeld, heeft veel propagandistische nonsens opgenomen. De Nederlandse historicus Pieter Geyl (1887-1966) schreef ooit, ik citeer: ‘Als ik rond mij kijk, is het eerste wat ik opmerk dat het denken van de wereld vol zit met verminkte of vervalste geschiedenis, van historische mythen die, omdat ze zo weinig verband houden met de verleden werkelijkheid, daarom niet minder krachtig op de nationale en internationale politiek van het heden inwerken’. Waarom dus die bundeling nu? We beleven zo ongeveer het einde van België. Anderhalf jaar lang kon men geen regering vormen. Het is dringend nodig dat we ons verleden kennen, rekening houdend met de grote vraagstukken waarvoor we staan.”