“Wie zich verliest in wat niet kan, is ongelukkig”

“Het sacrale heeft het religieuze overleefd. Zelfs vanuit de filosofie van de immanentie kan er nog altijd sacraliteit zijn”, zegt Tinneke Beeckman. © Ilse Prinsen

Of het nu onder de studiolichten van De Afspraak is, op het papier van een kwaliteitskrant of in de gesprekszetel van een cultuurhuis, filosoof Tinneke Beeckman is thuis in de grote en kleine debatten van de Belgische politiek. Met een alternatief perspectief breekt ze de vaak gepolariseerde arena open. Daarbij laat ze zich inspireren door een stevige schare oude denkers.

Het begon zo’n tien jaar geleden: de opmars en vernieuwde status van filosofie in het publieke debat. Die evolutie zegt iets over onze tijd, zegt Tinneke Beeckman. “Velen hebben behoefte aan een ander perspectief dan de economische berekening. Ook het ‘onderweg-zijn’ van de filosofie is aantrekkelijk. Filosofen etaleren geen grote waarheid, ze denken verder na over allerlei fenomenen. Voeg daar tot slot het einde van het laatste Grote Verhaal – het liberale vooruitgangsdenken – aan toe: de financiële crisis van 2008, de klimaatopwarming en de oorlog in Oekraïne erodeerden het idee van welvaart, vrede en veiligheid door globalisering en handel. We hebben alternatieve denkkaders nodig. In de debatten waaraan ik deelneem, heb ik niet noodzakelijk technische expertise over het onderwerp. Ik ben altijd heel duidelijk over wat ik wel en niet weet. Het perspectief dat ik aandraag, zijn de vragen die ik stel als burger. De vraagstelling in de media is vaak erg stereotiep: is het dit of dat? Maar misschien is het geen van beide, of allebei. Ik pook de polarisering niet op, maar zoek naar de dieperliggende vraag en introduceer een andere logica.”

BIO Tinneke Beeckman (1976) is filosoof, docent en columnist. Ze studeerde moraalwetenschappen en filosofie
aan de VUB en aan de ULB. In 2003 promoveerde ze aan de VUB over Sigmund Freud en Friedrich Nietzsche. Ze verdiepte zich vervolgens in de politieke filosofie van de Nieuwe Tijd, met name in Spinoza en Machiavelli.
Sinds 2010 is Beeckman politiek commentator voor diverse kranten en is ze regelmatig te gast in De Afspraak op de VRT. Ze schreef onder meer Door Spinoza’s lens (2012, 2023), Macht en onmacht (2015) en
Machiavelli’s lef (2020) en schreef mee aan De Verlichting uit evenwicht? (2016).